|
Gevaarlijke stoffen
Betonmortel wordt gemaakt van cement, water en toeslagstoffen, zoals zand en grind. In Nederland zijn de belangrijkste soorten cement portlandcement, hoogovencement en portlandvliegascement. Grind kan gedeeltelijk worden vervangen door steenslag (gebroken natuursteen) of betongranulaat.
De betonmortel wordt eventueel aangevuld met hulp- en/of vulstoffen. De hulpstoffen worden in kleine hoeveelheden aan het beton toegevoegd voor het beïnvloeden van een of meer eigenschappen van het beton. Bekende hulpstoffen zijn vertragers, luchtbelvormers, (super-) plastificeerders en pigmenten. Vulstoffen bestaan uit heel fijne deeltjes. Deze verhogen de verwerkbaarheid, dichtheid en soms de sterkteontwikkeling van het beton. Veel toegepaste vulstoffen zijn (poederkool) vliegas, silica fume en kalksteenmeel. Een deel van de betoncentralewerkers heeft hinder (19%) van schadelijke producten en schadelijk stof, maar vooral van (kwarts-) stof. Ongeveer 41% van de betonmortelcentralewerkers klaagt over (kwarts-) stof. De grenswaarde voor respirabel kwartsstof van 0,075 mg/m³ kan worden overschreden.
Van de betoncentralewerkers heeft 4% klachten over overgevoeligheid van de luchtwegen. 16% heeft allergische huidaandoeningen of is daarvoor behandeld.
De belangrijkste risico's zijn:
- Kankerverwekkende stoffen (onder andere kwartsstof)
- Schadelijke stoffen
Te nemen maatregelen:
Bronmaatregelen
- Kies voor een installatie, machines, apparatuur en werkmethoden met een zo klein mogelijke stofproductie. Houd bij de keuze ook rekening met de lichamelijke belasting en de productie van trillingen en lawaai.
- Vermijd de opslag en het transport in bulk en het gebruik van zakgoed.
- Zorg voor gesloten systemen, het afdekken van open bakken, de regelmatige controle van afdichtingen op effectiviteit en de automatisering en mechanisering van productieprocessen.
Collectieve maatregelen
- Beperk de stofvorming door watersproeien, vernevelen en bronafzuiging.
- Zorg voor een goede industriestofzuiger voor het opruimen van stof en pas stofzuiginrichting toe.
- Verminder de blootstelling aan stof en hulpstoffen door afzuiging, ruimtelijke ventilatie, gerichte afzuiging op plaatsen waar stof vrij kan komen of opstuiven en "good house keeping" (schoonmaken), vooral op plaatsen waar hulpstoffen worden afgewogen en bijgemengd.
- Inventariseer of gevaarlijke stoffen aanwezig zijn. Beoordeel of er werkzaamheden met of bewerkingen aan dergelijke stoffen worden verricht en waar. Vraag veiligheidsinformatiebladen aan bij de leverancier.
- Houd een toxische stoffenregister bij. Voor kankerverwekkende stoffen (Kwartsstof) gelden extra registratieverplichtingen voor de registratie (zie het AI-blad nr. 6).
- Verstrek bedrijfsvoorschriften en geef voorlichting en instructie over het werken met gevaarlijke stoffen. Houd hierbij rekening met anderstaligen.
- Zorg voor een goede was-, schaft- en kleedgelegenheid.
- Zorg voor de in de veiligheidsinformatiebladen aangegeven persoonlijke beschermingsmiddelen. Stel de beschermingsmiddelen ook beschikbaar voor specifieke werkzaamheden.
Individuele maatregelen
- Haal de hulpstukken voor stofbestrijding niet van de installaties en machines af, ook al is het lastig werken met deze hulpstukken.
- Ruim kwartsbevattend gruis en stof direct op.
- Werk volgens de (veiligheids)voorschriften en instructies, ook bij werkzaamheden met hulpstoffen en vulstoffen.
- Ruim lege verpakkingen en afval zorgvuldig op.
- Vermijd het schoonblazen van de apparatuur en de werkplek. Gebruik zonodig een industriële stofzuiger.
- Zorg voor een goede persoonlijke hygiëne, huidreiniging en huidverzorging.
- Gebruik de door de werkgever voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen.
Arbovriendelijke hulpmiddelen voor de Betonmortelcentralewerker met betrekking tot gevaarlijke stoffen
|
|